Królicze nory w Królikarni

Jest w Warszawie uroczy pałacyk powstały dla bliżej nieznanego mi osiemnastowiecznego bon-vivanta według projektu budowniczego królewskiego, Dominika Merliniego.
Jest on tak malowniczo położony (pałac, nie Merlini, który również jest położony w Warszawie, ale - jak można domniemywać - dużo mniej malowniczo), oraz odznacza się tak wysmakowanymi proporcjami i szczegółami, iż kontemplacja jego widoku dostarcza wyjątkowych wrażeń estetycznych.
Kształtny mostek przerzucony nad fosą-wąwozem wiedzie na płaskowyż, na którego przeciwległym krańcu, na krawędzi skarpy wiślanej stoi klasycystyczny, palladiański budynek. Nosi on - od znajdującego się tu wcześniej zwierzyńca - nazwę Królikarni.

Lecz nie będę na razie pokazywał samego pałacu, na to jeszcze przyjdzie pora. Chcę powiedzieć, co znajduje się pod pałacem. Stoi on - jak się rzekło - na szczycie skarpy, a na niej wznosi się taras z widokiem niegdyś hen ku wschodowi - po lasy Wawra na drugim brzegu Wisły, a obecnie na drzewa, chaszcze i bloki osiedli mieszkaniowych. Taras ten oparty jest na grocie-arkadzie, do której wiodą z dwóch stron wachlarzowe schody.

Jeśli ciekawski wędrowiec wstąpi do jej wnętrza, znajdzie się w jednej z trzech sklepionych sal. Dwie mniejsze znajdują się z dwóch stron większej, centralnej. W bocznej sali północnej uwagę jego przykują zagadkowe drzwi. Jeśli je popchnie, a one ustąpią, oczom jego ukaże się sklepiony podziemny chodnik. Przejściem tym dostanie się nasz badacz tajemnic na dolną kondygnację dawnej kuchni. Budyneczek ten - o formie wzorowanej na podrzymskim antycznym grobowcu (wieńczą go nawet sztuczne "spalone ruiny") od strony pałacu jest parterowy, od dołu skarpy ma zaś dwie albo i trzy kondygnacje. Stąd zaś inny tunel poprowadzi go znów w bok - do samego pałacu.

Tajemnicze obiekty Królikarni uzupełnia zasypana częściowo piwnica o dwóch salach w południowej części ogrodu, na przeciwległej względem pałacu skarpie wąwozu. Czy były to  kolejne urządzenia rozrywkowe, tak modne na przełomie XVIII i XIX wieku, czy po prostu pozostałość po jakiejś budowli gospodarczej - tego nie wiem.

Całość - choć nie było to zamierzone - rzeczywiście przypomina zatem system króliczych nor.