„Parom”

Ekspedycja ukrainoznawcza po wykopaniu się z Okopów (Świętej Trójcy) miała do wyboru: powrócić via Żwaniec na stronę byłobesarabską i podążać w stronę pięknego (ponoć) byłorumuńskiego miasta Czerniowce, byłobukowińskiej stolicy; albo skierować się dalej w górę rzeki do wsi z zaznaczonym w ogólnoukraińskim atlasie mostem przez Dniestr.

Wybrano tę drugą wersję wydarzeń - z niewątpliwym zyskiem dla kolekcjonowania kolejnych powidoków podolskich pejzaży nadrzecznych.

W wiosce, gdzie miał czekać na nas most, większość uczestników wyprawy omiotła dość obojętnie wzrokiem drogowskaz ogłaszający ЧЕРНІВЦІ za kilkadziesiąt kilometrów i ПAРОМ za kilometr.

Aha, pomyślano, jakiś Parom widocznie jest po drodze.

Tylko, Em., jako lingwistka, od razu wiedziała, o co chodzi.

„Parom” to prom, po najbardziej prostu.
Atlasowa mapa nie popisała się dokładnością, ale dzięki temu, mogliśmy doświadczyć lokalnej przygody w formie przeprawy.

Naprzód!... należało przepuścić jednak krótką kolumienkę ciężarówek, które nie mieściły się na raz nawodnej jazdy.

Chłopaki z ciężarówek nie przeprawiali się bezczynnie - gdy korab odbił od brzegu, wnet rzucili się w nurty, by przepłynąć rzekę wpław.

Kilkakrotne obrócenie promu zajęło - ze względu na wolnobieżność tej jednostki pływającej - kilka cennych godzin.

Z tego powodu - by nie jechać po zupełnym ciemku - trasa podróży została drastycznie zmieniona. Nie powiodła, jak to było planowane, na nocleg do ex-Stanisławowa, znanego dziś jako Iwano-Frankiwsk, tylko do bliższego i poniekąd zaprzyjaźnionego Czortkowa.

Spowodowało to także dalsze modyfikacje szlaku, lecz o tem potem.
Na potem też, czyli na nieznaną jeszcze przyszłość krajoznawczą, zostały więc miasta i miejsca jak Czerniowce, Kołomyja, rzeczony Stanisławów Iwano-Frankiwsk, Buczacz, Drohobycz... itp.

Zyskiem doraźnym stała się sama przeprawa przez przepływający Podolem Dniestr, jak również chwilowe zaprzyjaźnienie się z sympatyczną miejscową rodziną, która przeprawiała się wraz z nami, lecz, w przeciwieństwie do nas, w obie strony, jako że chodziło tu o czystą rozrywkę przy dniu wolnym od pracy.
(„Wy to macie dobrze w Polsce” - mówili. „U nas kraj w ruinie, władza skorumpowana, bezkarna, robi co chce...” - mówili.  „U was porządek i Europa” - mówili.)

Zmodyfikowanie szlaku zaowocowało ponownym powrotem na stronę po(dol)ską. Tym razem - przez rzeczywisty i niezmiernie przy tym słynny most w znamiennej miejscowości Zaleszczyki. Jakkolwiek nieprawdą jest, jakoby rzekomo rząd RP-2 wybył z kraju w opresji tą właśnie przeprawą - przeciwnie, stało się to w Kutach - to most ów i nazwa stały się niejako symboliczne. Faktem jest też, że szerokie masy cywilnych uchodźców tu właśnie pożegnały się z ojczyzną, korzystając z pełnej rezerwy gościnności strony rumuńskiej.

Rzut oka - i aparatu, choć w pędzie - na szeroko a płytko rozlany tu Dniestr uwiarygadnia relację autobiograficzną Melchiora Wańkowicza, który, jak pisał, przekroczył tę rzekę w bród z maszyną do pisania trzymaną na głowie.

W nocnym Czortkowie zakończył się więc dzień czwarty trzeciego, czyli powrotnego etapu zeszłorocznej podróży ukraińskiej. Dzień, rozpoczęty dla mnie wraz z kamienieckim świtem, nabrzmiały wrażeniami promowymi oraz kresowo-fortecznymi: dość rzec, że ujrzawszy Kamieniec Podolski i Chocim, zaliczyliśmy piąty i szósty z „Siedmiu cudów Ukrainy”. Z całej tej listy, nie widzieliśmy tylko Chortycy. Ale...
Do widzenia.